Ano ang Alipunga?
Ang alipunga o athlete’s foot sa ingles ay isang pangkaraniwang karamdaman sa balat na naaapektuhan ang ilalim ng paa at balat sa pagitan ng mga daliri nito. Sa katunayan, isa itong uri ng nakakahawang fungal infection na maaaring kumalat mula sa mga kontaminadong sahig, twalya at mga damit. Naaapektuhan ng impeksiyong ito hindi lamang ang mga athletes kundi pati na rin ang mga pangkaraniwang tao. Kadalasang nagkakaroon ng alipunga kapag pinapawisan ang paa nang nakakulob sa sapatos. Kadalasang sintomas nito ang pagkakaroon ng pagbabalat, pamumula at pangangati ng balat sa paa. Nagagamot naman ito ng mga antifungal na gamot ngunit maaaring magpabalik-balik.
Mga Sintomas ng Alipunga
May mga taong hindi nakakaranas ng mga sinyales at sintomas ng alipunga kung kayat hindi nila alam na may fungal infection na pala sila. Mayroon din naman nag-aakala na nanunuyo lamang ang kanilang mga paa. Kadalasang nagdudulot ang alipunga ng scaly at mapulang rash na nagsisimula sa pagitan ng mga daliri ng paa. Pangangati at paghapdi ng balat sa paa ang kadalasang sintomas ng impeksiyong ito. Mararanasan ang madalas na pagbabalat ng paa at para sa mga mas malalang kaso ng alipunga, mararanasan ang pag-crack, pananakit, at pagdurugo sa paa. May ibang klase ng alipunga na maaari din magdulot ng blisters at ulcers sa paa. Dahil dulot ito ng fungus, pwede itong kumalat sa kamay lalo na kapag kinamot ang apektadong paa at kakalat din sa iba pang bahagi ng katawan.
Sanhi ng Alipunga
Maraming klase ng fungus na nagdudulot ng alipunga. Maaaring magdulot ng alipunga ang fungus na nagdudulot din ng buni at hadhad. Ang namamasang medyas at sapatos, at ang mainit at humid na panahon ay naaayon na kondisyon para sa fungus. Pwedeng makuha ang fungus na nagdudulot ng alipunga mula sa kontaminadong lugar kagaya ng gym, locker room, swimming pool, nail salon at mula sa kontaminadong kagamitan kagaya ng medyas, twalya at damit. Pwede din itong direktang kumalat mula sa apektadong tao. Kadalasang nakakakuha ng alipunga kapag ang isang tao ay naglakad ng nakapaa lamang sa lugar na nilakaran din ng apektadong tao.
Paano maiwasan, natural cures at gamot sa Alipunga
Ang unang hakbang sa paggamot ng alipunga ay ang pananatiling malinis at tuyo ng mga paa. Ito ay paraan para mapigilan ang pagdami ng fungus sa paa. Maiging gumamit na lamang ng sandals para mahanginan ang paa kesa mga sapatos na kumukulob dito. Makakatulong din ang paggamit ng cotton na medyas na pwedeng sumipsip sa pawis ng paa.
Ang susunod naman na hakbang ay ang paggamit ng antifungal na gamot kagaya miconazole, terbinafine, clotrimazole bilang mga cream, ointment, lotion, spray at iba pa. Kailangan magtuloy-tuloy ang paggamit ng antifungal na gamot hanggang apat na linggo o kahit isang linggo lamang basta’t tuluyang nawala na ang mga sinyales at sintomas ng alipunga.
Para sa mga malalalang kaso ng alipunga na resistant ang fungus sa pinapahid na antifungal, kakailanganin ang pag-inom ng antifungal na tableta. Naglalaman din ang mga ito ng terbinafine, fluconazole o kaya itraconazole. Kapag kumalat ang fungal infection sa kuko ng paa, kailangan din magamot ito para maiwasan ang pagbalik ng alipunga.
Home Remedies
Maraming mga mabisang home remedy na tumutulong sa paggamot ng alipunga kagaya ng vinegar soaks at Clorox/Zonrox bleach soaks.
· Vinegar soak. Kailangan i-dilute ang putting suka sa tubig. Magagawa ito sa pamamagitan ng paghalo ng 1 part ng puting suka sa 4 parts na tubig. Halimbawa nito, ihalo ang isang tasa ng putting suka sa tatlong tasa ng tubig. Ibabad ang paa dito ng sampung minuto, isa o dalawang beses kada araw.
· Clorox bleach soak. Maaari din gamitin ang na-dilute na Clorox. Ihalo ang ¼ tasa ng Clorox bleach sa isang balde ng tubig.