Ang allergic rhinitis ay grupo ng mga sintomas na umaapekta sa ilong. Ang mga sintomas na ito ay nangyayari kapag nakalanghap ka ng bagay kung saan ikaw ay allergic tulad ng alikabok, balahibo ng hayop, o pollen mula sa mga bulaklak ng punung-kahoy. Ang mga sintomas ay maaari ring magsimula kapag nakakain ng pagkain kung saan ikaw ay allergic. Ang allergic rhinitis na particular na nakukuha mula sa paglanghap ng pollen ay tinatawag ring “seasonal allergy”. Mayroon ring tinatawag na year-round o nangyayari sa buong taon dahil sa pag-iba-iba ng klima.
Sanhi o dahilan, causes
Ang “allergen” ay isang bagay na nag-titrigger ng allergy. Kapag ang tao ay nakakalanghap ng “allergen” tulad ng “pollen”, alikabok, o balahibo ng hayop, ang katawan ay nagpapalabas ng mga kemikals na nakapagdudulot ng sintomas ng allergy. Kung partikular na tatalakayin natin ang allergic rhinitis na dahil sa mga kahoy, ang nagdadala ng allergy ay ang mga damo at bulaklak ng mga namumulaklak na kahoy. Ang mga pollen nila ay dinadala ng hangin o mga insekto. Ang dami ng pollen sa hangin ay naaapektuhan naman kung gaano kainit ang hangin. Kapag mainit at malakas ang hangin, siguradong maraming pollen sa hangin. Kapag naman malamig ang panahon, ang mga pollen ay maaaring nangahulog sa lupa. Ang tsansang magka-allergic rhinitis ay mas mataas kapag ang iyong pamilya ay mayroon nito.
Sintomas o senyales, signs
Ang mga sintomas kahit sandaling panahon pa lamang na nalanghap ang allergen ay pangangati ng ilong, bibig, mata, lalamunan, balat o kahit anong parte ng katawan, nagkakaproblema rin ang iyong pang-amoy, tumutulo ang malabnaw na sipon, palaging humahatsing, at mangiyak-ngiyak ang mga mata. Ang mga sintomas naman na nangyayari makalipas ang ilang oras na nalanghap ang allergen ay baradong ilong, ubo, baradong tenga at kabawasan sa pang-amoy, masakit na lalamunan, pangingitim sa palibot ng mga mata at namamagang mga mata, madaling panghihina at madaling pagkagalit, at masakit ang ulo.
Lunas, Medicine at cure
Ang pinakamaiging paraan upang maiwasan ang allergic rhinitis ay iwasan ang mga bagay na nakakasanhi ng paglabas ng sintomas. Maaaring imposibleng maiwasan ang lahat ng pollen ngunit may magagawa upang mabawasan ang tsansang malanghap ito. May mga gamot rin na maaaring ibigay upang malunasan ang allergic rhinitis at ito ay depende sa iyong sintomas at kung gaano kagrabe ito. Para sa mga hindi masyadong seryoso na allergic rhinitis, ang “nasal wash” kung tawagin ay maaaring makatulong sa paglabas ng mga sipon sa iyong ilong. Maaaring makabili ng “saline solution” sa mga drug stores. Ang mga gamot para sa allergic rhinitis ay “antihistamines”, “corticosteroids”, “decongestants” at marami pang iba. Ang antihistamine ay linulunasan ang mga sintomas ng allergy ngunit matapos uminom nito ay maaari kang makaramdam ng antok kaya iwasan munang mag-drive kapag nakainom nito. Ang mga “corticosteroids” naman ay ang mga pinaka-epektibong gamot sa paglunas ng allergic rhinitis. Mas mabilis rin ang epekto nito kapag hindi tinigilan ang paggamit. Ito rin sa kabuuan ay ligtas gamitin ng mga bata at matatanda. Para sa mga “decongestants”, sila ay nakakatulong sa pagbawas sa sintomas ng baradong ilong. Ngunit tandaan na huwag gumamit ng nasal spray decongestants ng hihigit sa tatlong araw.
Home Remedies at Prevention
Kung kailangan ng “saline solution” ay maaaring gumawa ng sarili nating gamot na ito kahit nasa bahay lang sa pamamagitan ng paghahalo ng isang tasa ng maligamgam na tubig sa kalahating kutsarita ng asin at maliit na “pinch” ng baking soda. Ito ay nagsisilbing “home-made” nasal wash. Ang maiging prevention sa allergic rhinitis ay ang pag-iwas sa mga allergens na nakakasanhi nito. Kaya naman kung ang panahon ay parang may dalang maraming pollen tulad ng napakainit at napakahangin na panahon ay mangyaring mamalagi lang muna sa bahay. O kapag naman hindi talaga maiiwasang maka-come in contact sa pollen, ay maaaring magpabakuna ng “allergy shots” kung tawagin upang maka-adjust ang katawan sa sanhi ng allergy.
