Ano ang sunburn? Ang sunburn o sunog ng araw ay mapula at masakit na balat at mainit sa pakiramdam kapag nahipo. Kadalasang lumilitaw ito mga ilang oras matapos mabilad sa araw at maaring mawala pagkaraan ng ilang araw o higit pa. Ang matinding pagkabilad sa araw na magdudulot ng sunburn ang magpapadagdag ng panganib ng mga ibang komplikasyon na sakit sa balat, lalo na tuwing summer. Kasama dito ang nanunuyong balat, kulubot na balat, liver spots o batik na atay, actinic keratosis at kanser sa balat kasama na ang melanoma. Maiiwasan ang sunburn o sunog ng araw at iba pang karamdaman sa balat sa pamamagitan ng pangangalaga sa balat habang nasa labas ng bahay, kahit na sa mga araw na maulap. Kung masusunog ang balat mo o magkakasunburn ka, maraming lunas pantahanan at mga gamot ang makapagpapaginhawa sa sakit at mapapabilis ang paggaling ng iyong balat.
Mga Sintomas at Palatandaan ng Sunburn
Ang mga sintomas ng sunburn ay ang mga sumusunod:
· Pamumula ng balat
· Balat na mainit sa hipo
· Masakit na balat
· Pamamaga
· Maliliit na paltos na maaaring pumutok
· Sakit ng ulo, lagnat at pagkapagod kung malaki ang sakop ng sunburn
Kahit na anong bahagi ng iyong katawan, kasama na ang tenga, anit o labi ay maaaring masunog. Ang mga mata na sensitibo sa matinding liwanag ng ultraviolet light, ay maaari din masunog. Ang nasunog na mga mata ay masakit at parang mabuhangin sa pakiramdam. Ang mga sintomas ng sunburn ay lumilitaw mga ilang oras pagkabilad sa araw. Ngunit malalaman lang kung gaano kalubha at gaano kalaki ang sakop na bahagi ng katawan ang nasunburn pagkalipas ng isang araw o higit pa.
Sa loob ng ilang araw, ang katawan ng tao ay nagsisimulang maghilom ng kusa sa pamamagitan ng “peeling” o ang pagkaalis ng unang patong ng nasirang balat. Depende sa kalubhaan ng sunburn, aabutin ng mga ilang araw o higit pa ang paggaling.
Most of us think that sunburn, sometimes referred to as sun poisoning, is a common occurrence due to a prolonged exposure to the sun and that its symptoms is not something that we should worry about. However, not all people experience mild symptoms of sunburn. In worse cases, some people may experience chills, fever, nausea or vomiting, flulike symptoms, blistering that may range from a very fine blister that is only found when you begin to "peel" to very large water-filled blisters with red, tender, raw skin underneath and skin loss or peeling which occurs about 4 to 7 days after exposure.
Sanhi ng Sunburn
Ang sunburn ay dulot ng sobrang pagkabilad sa ultraviolet (UV) light. Ang UV radiation ay wavelength mula sa sikat ng araw na hindi nakikita ng ating mata. Kapag nabilad sa UV light, dumadami ang paggawa ng balat ng melanin. Ang melanin ay ang dark pigment ng epidermis na nagbibigay sa balat ng normal na kulay nito. Ang sobrang melanin na nagawa para protektahan ang balat, ay nagdudulot ng mas maitim na kulay ng balat. Ang suntan ang paraan ng katawan para harangin ang UV rays upang mapigilan ang sunburn at iba pang pagkasira ng balat. Subalit ang proteksiyon na ito ay may limitasyon.
Maaari din magkasunburn kahit na sa araw na makulimlim o maulap dahil 90% ng UV rays ay nakakalusot sa mga ulap. Kaya din magreflect ng UV rays sa niebe, yelo, buhangin, tubig at iba pang reflective surfaces na makakasunog din sa balat kagaya ng tindi ng direktang pagkabilad sa araw.
As the term implies, sunburn is a result of prolonged exposure to the ultraviolet light coming from the sun. Ultraviolet A (UVA) and ultraviolet B (UVB) are the two types of solar radiation most responsible for sunburn. Sunlamps and tanning beds also emit UV light. Therefore, it can also cause sunburn. However, the chances of getting sunburn depend on the person's skin color.
Our skin color is determined by the amount of the pigment called melanin found in the outer layer of our skin. When a person is exposed to UV light, his skin becomes darker to protect him from further skin damage. Hence, a darker person has more protection from sunburn than the fair-skinned one.
Lunas sa Sunburn
Ang paggamot sa sunburn ay hindi makagagaling o hindi makakapigil sa pinsala sa balat pero ito ay makapagpapabawas ng sakit, pamamaga, pagkabalisa at paghihirap. Kapag hindi gumaling sa lunas pantahanan o kapag ang sunburn ay malala, maaaring magreseta ang doktor ng mga sumusunod:
· Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs). Ang topical at oral NSAIDs ay nagbibigay ginhawa sa pananakit at pamamaga ng balat. Mas maigi kapag nainom o naipahid ito sa unang 24 oras ng pagkabilad sa araw. Dapat tandaan na ang NSAIDs maaaring makirita sa tyan at bituka.
· Corticosteroid. Maaaring makatulong ang topical corticosteroid sa pagpapaginhawa ng balat dahil sa pangangati na siyang nangyayari kapag ang balat ay gumagaling na. Ang kombinasyong ng topical corticosteroid at topical o oral NSAIDs ay mas mabisa kaysa kung isa lang sa mga ito ang gagamitin. Ang paggamit ng topical corticosteroids ay maaaring makapagpanipis ng balat at magdulot ng mapupulang sugat at acne.
Since sunburn is also a form of skin irritation, there are several home remedies to soothe the pain, swelling and discomfort. One of these is the use of potato paste which can be made at home by placing a potato in a blender and mixing it with water until you achieve the consistency of a paste. This mixture can be applied to the skin using cotton balls. On the other hand, cool milk compress is also effective in treating sunburn. The initial coolness of the milk will ease the heat, while it also creates a layer of protein to protect your skin, help it heal, and further soothe discomfort. Moreover, cornstarch or baking soda can also naturally soothe sunburn with its cool, silky texture. Both can diminish the pain and lessen the blazing red appearance of the burn. Lastly, your body also needs water for hydration which aids in the healing process of your damaged skin.
Lunas Pantahanan o gamot at natural cures/ home remedies
Kapag nagkaroon na ng sunburn, wala nang masyadong magagawa para limitahan ang pinsalang dulot nito. Ang mga sumusunod na paraan ay makakabawas ng sakit at paghihirap sa mga oras at araw matapos masunburn.
· Uminom ng anti-inflammatory na gamot kagaya ng aspirin o ibuprofen.
· Dampian ang apektadong balat ng cold compress tulad ng tuwalya na binasa ng malamig na tubig o kaya ay maligo sa malamig na tubig o ulan.
· Pahiran ang apektadong balat ng moisturizing cream kagaya ng sabila lotion o hydrocortisone cream.
· Kung may pamamaltos, huwag butasan dahil pinapataas lamang nito ang panganib ng impeksiyon at pinapabagal ang paggaling.
· Uminom ng maraming tubig at iba pang fluids para maiwasan ang dehydration. Ang pagkabilad sa araw at matinding init ay nagdudulot ng pagkawala ng likido sa balat at katawan.
· Ingatan ang paggamot sa peeling ng balat at ituloy ang pagpahid ng moisturizing cream.
