A. Sugnay o clause
Ang sugnay ay o hugnay ay ang kalipunan ng mga salita na may simuno at panaguri na naglalahad ng isang buong diwa o di-buong diwa. Ang mga sumusunod ay ang halimbawa ng dalawang uri ng sugnay na nabanggit:
A.1. Sugnay na makapag-iisa o independent clause
Ang malayang sugnay ay maaring maglahad ng isang buong diwa.
Halimbawa
1. Ako ay kakain ng sorbetes.
2. Si Annie ay pupunta ng Cebu.
3. Si tatay ay bibili ng bigas.
4. Kami ay mamamasyal sa SM Mall of Asia.
5. Ang ating silid aralan ay malawak.
6. Si Darwin at mag-aaral ng mabuti.
7. Ako ay matutulog.
8. Ang aking proyekto sa Filipino ay tapos na.
9. Ang barkada ay manonood ng sine.
10. Si Maris ay nahuli sa klase.
A.2. Sugnay na di makapag-iisa o dependent clause
Ang uri ng sugnay na ito ay mayroong paksa at panaguri ngunit hindi buo ang diwa na ipinapahayag. Kailangan nito ng sugnay na makapag-iisa upang mabuo ang diwa na nais ipahiwatig.
Halimbawa:
1. nang sila ay umalis.
2. para makita ang kaniyang iniibig.
3. upang dumagsa ang mga mamimili.
4. kaya pwede na akong maglaro sa plaza.
5. upang makapag-aral.
6. para hindi ako magkasakit.
7. samantalang kami ay kakain sa McDonalds.
8. kung ako ay tatama sa Lotto.
9. kapag nakasuweldo na si tatay.
10. habang ang mga aso ay natutulog.
B. Parirala o phrase
Ang parirala ay ang lipon ng mga salita na walang simuno o panaguri, walang buong diwa, at ginagamit lamang na bahagi ng pangungusap. Ang mga sumusunod ang iba’t ibang uri ng parirala:
B.1. Pariralang Pang-ukol
Ito ay binubuo ng pang-ukol at layon (maaring pangngalan o panghalip)
Halimbawa:
1. sa Iloilo at sa Guimaras
2. ukol sa bagong ordinansa.
3. para sa iyo
4. galing sa kanya
5. sa Quezon City
B.2.Pariralang Pawatas
Ito ay binubuo ng pandiwang pawatas at ng pangngalan.
Halimbawa:
1. ang mga dumating
2. ng mga kakain
3. sa kamag-aral
4. ang mga manood
5. sa kabarkada
B.3. Pariralang Panuring
Ito ay binubuo ng panuring at pangngalan
1. bagong kotse
2. maruming damit
3. mabagal na trapiko
4. asul na langit
5. baluktot na linya
B.4. Pariralang Pangngalang-diwa
Ito ay binubuo ng pantukoy at pangngalang-diwa (ang salitang pag at ang salitang ugat).
1. ang pagdarasal
2. sa pag-uwi
3. pati ang pa-iihaw
4. ang pagkain
5. sa pagtulog
Sanggunian: Delos Santos, H. et.al Makipagtalastasan tayo sa Filipino: wika at pagbasa 3
Richohermoso, M.W. 2013. Baybayin: paglalayag sa wika at pagbasa batayan at sanayang aklat sa Filipino 3
