Ano ang Gonorrhea o Tulo? Senyales, Signs, Pinakamatandang Sexually Transmitted Disease
Image courtesy: Penicillin cures gonorrhea, marked as public domain, more details on Wikimedia Commons
Isang nakakahawang sakit sa ari ang TULO o GONORRHEA (sexually transmitted disease). Nakukuha ito sa pamamagitan ng pakikipagtalik sa isang taong mayroon nito. Napapasa ito sa pamamagitan ng pakikipagtalik sa ari, puwet at bunganga (oral), kaya't nakakapagdulot ito ng impeksiyon sa ari, puwet at lalamunan. Linggit sa kaalaman ng marami, isa sa pinakamatandang sakit na naitala sa kasaysayan ang tulo o gonorea.
Ang gonorrhea ay umaapekto sa lahat ng populasyon kahit anong lahi ka pa, edad, at estado ng pamumuhay. Ang iba pang tawag sa gonorrhea ay “the clap” or “drip” (tulo). Ang mga kababaihan ay mas mataas ang tsansa na makakuha ng sakit na ito sa ratio na 5 sa bawat 2 lalaki. risk factors such as new or multiple sex partners, or a sex partner who has a sexually transmitted infection, you should be tested for gonorrhea every year.
Dahil sa maraming parehas na sintomas, maaari rin na mayroon ang isang tao ng Chlamydia, na kahintulad ng Gonorrhea. Read more...
Ano Dahilan o Sanhi ng TULO? Causes at Transmission
Ang bacteria na Neisseria gonorhea ang sanhi ng Gonorrhea. Apektado ang kalalakihan at kababaihan, at ano mang lahi. Karaniwang nakakaapekto ang Tulo sa urethra, rectum / pwet o lalamunan. Sa mga kababaihan, ang gonorrhea ay maaari ring maka-apekto sa cervix.
Nakakahawa ba ang Tulo sa baby? Mahahawa ba ang sanggol anak ko kung meron ako tulo?
Ang mga bagong sanggol ay maaari ring ma-infect sa panahon ng pagkapanganak sa kanila ng infected nila na ina. Sa mga sanggol, ang mata ang karaniwang naapektuhan. Pangkaraniwan ang tulo sa mga taong sa iba ibang tao nakikipagtalik, at walang masyadong pinapakitang sintomas. May mga kaso kung saan hindi nila nalalaman kung infected na sila. Hindi rin kinakailangan labasan o iputok ng lalaki para mahawa ang babae. Kapag hindi napagamot ang gonorrhea ay maaari itong magdulot ng severe pelvic infections at pagkabaog. Meron ring mga komplikasyon pagkalipas ng panahon tulad ng inflammation ng heart valves, arthritis, at eye infections.
Ano sintomas, senyales o palatandaan ng Tulo o Gonorrhea? Symptoms, Signs
Karaniwan na lumalabas ang sintomas pagkaraan ng 2 hanggang 5 araw, ngunit may mga kaso rin na umaabot ng 30 araw bago lumabas ang mga palatandaan. Maraming mga kaso kung saan hindi nagpapakita ng sintomas ang tulo. Ngunit kapag ang sintomas ay nagpapakita, apektado ng gonorrhea infection ang maraming parte ng katawan. Ganun pa man, karaniwan itong naglalagi sa genital tract.
Parehas pwedeng mahawaan ang kababaihan at kalalakihan ng tulo o Gonorrhea. Kadalasan hindi nakikita ang sintomas sa babaeng pasyente.
Ang sintomas ng gonorrhea sa mga lalaki ay masakit na pag-ihi, may parang nana na lumalabas sa ari ng lalaki, masakit at namamagang testicle.
Ang sintomas naman nito sa kababaihan ay dumaraming vaginal discharge, masakit na pag-ihi, pagdurugo sa gitna ng pagtatalik at matapos ang pagtatalik, masakit ang tiyan at pelvic pain.
Kapag ang ibang mga parte ng katawan ang apektado ng gonorrhea, kasabay rin ang mga sintomas nito tulad ng sa rectum. Ang mga sintomas ay pagkati ng puwit, parang nana na discharge sa rectum. Kapag mata ang problema, mayroong eye pain, sensitivity to light at eye discharge. Para sa gonorrhea na apektado ang lalamunan, may mga sintomas ng throat infection tulad ng sakit sa lalamunan at namamaga at masakit hawakan na lymph nodes (kulani) sa leeg. May mga bacteria rin ng gonorrhea na minsan ay napupunta sa kasu-kasuan. At ang resulta ay ang mga kasu-kasuan ay nagiging mainit sa pakiramdam, namumula, namamaga at napakasakit lalo na kapag ginagalaw.
Ano pinaka mabisang gamot o lunas sa Tulo? What are Medication, Cure, Remedy, Treatment for Gonorrhea?
Ang layunin ng paggamot sa Tulo ay upang mawala ang etiologic agent at upang maiwasan din ang paglaganap ng impeksiyon. Depende sa kaso ang pagpili ng antimicrobial therapy. Bukod dito, mayroon din mga ordinaryong pagkain na makakatulong daw sa paggamot ng Tulo. Halimbawa, isa na rito ang Guyabano fruit. Ang katas na nakukuha sa guyabano ay maaaring inumin dahil mayroon itong natural na paggaling ng urethritis. Masustansya ito sa Vitamins C, B1 at B2, potassium at dietary fiber.
Ang mga taong may gonorrhea ay binibigyan ng antibiotics. Dahil dumarami ang strains ng bagong drug-resistant na Neisseria gonorrhea, ang Center for Disease Control and Prevention ay nagre-rekomenda na ang uncomplicated na gonorrhea ay gamutin lamang gamit ang ceftriaxone – na binibigay sa pamamagitan ng injection – at in combination sa azithromycin o doxycycline. Ang dalawang antibiotics na ito ay iniinom. Mayroon ring mga pagsasaliksik na ang pag-inom ng oral gemifloxacin (Factive) o injectable gentamicin, na in combination sa oral azithromycin, ay matagumpay sa paglunas sa gonorrhea. Ang ganitong gamutan ay para sa mga may allergy sa ceftriaxone. Kung ang iyong partner at ikaw ay may gonorrhea, pareho kayo ng natatanggap dapat na lunas. Kung ikaw ay nagkaroon na ng lunas mula sa gonorrhea at ang iyong partner ay hindi pa, maaari kang magka-reinfection o mahawaan ulit. Para sa mga batang pinanganak mula sa ina na may gonorrhea, binibigyan sila agad ng gamot para sa mata. Kapag may eye infection ang bata, binibigyan ito ng antibiotics.
Aside from this, with its antibacterial properties, mangosteen rind decoction is also helpful in treating gonorrhea and in getting rid of the symptoms.
Panghuli, ang pagiwas pa rin ang pinakamabisang lunas. Ugaliin na gumamit ng condoms (ngunit hindi rin 100% ligtas kapag gumamit ng condom) at iwasan makipagtalik sa hindi kilala. (Last reviewed: 26 March 2019)
Sources and References:
Centers for Disease Control and Prevention. (2014, January 29). Gonorrhea - CDC fact sheet. Retrieved from https://www.cdc.gov/std/gonorrhea/stdfact-gonorrhea.htm
Mayo Clinic. (2018, February 6). Gonorrhea. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gonorrhea/symptoms-causes/syc-20351774
Continue: Ano pinakamabisang pangontra o Gamot sa Tulo o STD?
Read more: Ano sintomas ng Chlamydia?
